వైద్యానికి సుస్తీ ప్రభుత్వాసుపత్రులకు వెళితే అన్నీ కొరతే. చిన్నాచితకా జబ్బులకే దిక్కులేదు. కీలకమైన వైద్య, ఆరోగ్య రంగాన్ని ప్రభుత్వాలు పూర్తిగా నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నాయి. పరిస్థితి ఒక్కరోజులో మార్చలేకపోవచ్చుగానీ ప్రజలు కోరుకుంటున్న 'కనీస' మార్పులేమిటి?
సామాన్యుడి విన్నపమేంటి?* దేశంలో ప్రైవేటు వైద్యరంగం ప్రియమవుతుంటే ప్రభుత్వ వైద్యం మసకబారిపోతోంది. జీడీపీలో ఆరోగ్యం మీద మన వాస్తవ ఖర్చు 1% దాటటం లేదు. ప్రజారోగ్యాన్ని మెరుగుపరచేందుకు దీన్ని పెంచక తప్పదు.
* మన దేశ జనాభాలో లక్షకు 59 మంది వైద్యులుండగా అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లో వీరి సంఖ్య 200పైనే ఉంది. వైద్యుల సంఖ్య పెంపు ఎంతైనా అవసరం.
* దేశానికి ఏటా 50 వేల మంది వైద్య పట్టభద్రులు అవసరం కాగా, 23 వేల మంది మాత్రమే తయారవుతున్నారు. ప్రైవేట్‌ కళాశాలల్లో ప్రమాణాలు కనీస స్థాయిలో ఉంటున్నాయి.
* ప్రభుత్వాసుపత్రుల్లో వేతనాలు అధమ స్థాయిలో ఉండటంతో వైద్యులెవరూ ముందుకురావటం లేదు. వేతనాలు పెంచటం, ఖాళీలను భర్తీ చెయ్యటం తక్షణావసరం.
* గ్రామీణ భారతంలో 6,800 ఆస్పత్రులు అవసరమని తాజా ఆర్థిక సర్వే తేల్చింది. 2001 జనాభా అవసరాలకే 4,477 ప్రాథమిక, 2,337 సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రాల అవసరం ఉంది. ప్రస్తుత జనాభా ప్రకారమైతే వీటి అవసరం ఇంకా ఎక్కువే.
* ఇప్పటికీ ప్రాథమిక, సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రాల్లో కనీస సౌకర్యాలు, ఇన్‌పేషెంట్‌, ఆపరేషన్‌ థియేటర్‌, ప్రసవ గదులు, రోగ నిర్ధరణపరీక్షలు, ఎక్స్‌రే, ఎమర్జన్సీ కేర్‌ వంటి సౌకర్యాలు లేవు. నిర్వహణ లోపం, సిబ్బంది గైర్హాజరు ప్రధాన సమస్యలు.
* ఇలాంటి సమస్యలన్నింటినీ తీర్చడానికి జాతీయ గ్రామీణ ఆరోగ్య మిషన్‌ను ప్రారంభించారు. కానీ.. ఇది పలు ఒడిదుడుకులు ఎదుర్కొంటోంది.
* అంటువ్యాధుల్ని అరికట్టటం, టీకాల వంటి ప్రజారోగ్య కార్యక్రమాలకు నిధుల కేటాయింపుల్లో కోత విధిస్తున్నారు. వీటిపై ప్రత్యేక శ్రద్ధ పెట్టాలి.
* కేవలం ఆస్పత్రి ఖర్చుల కారణంగానే ఏటా 2 కోట్ల మంది దారిద్య్రరేఖ దిగువకు జారిపోతున్నట్లు అధ్యయనాల్లో తేలింది. ప్రైవేటు ఆస్పత్రులను నియంత్రిస్తూ, ప్రభుత్వ వైద్యరంగాన్ని పటిష్ఠం చేయాలి.
* 'జననీ సురక్ష యోజన'లో భాగంగా ప్రసవమైన వారికి ప్రోత్సాహకంగా ఇచ్చేందుకు ప్రతి నర్సు వద్ద రూ.5 వేలు అందుబాటులో ఉంచాలి. అయితే ఇవి ఎక్కడా అమలుకావటం లేదు.
* మన దేశంలో ఎక్కువమంది నిత్యం తీసుకునే మధుమేహం, హైబీపీ, యాంటీబయాటిక్స్‌, నొప్పినివారిణి వంటి మందుల ధరలను పరిశ్రమ గణనీయంగా పెంచుతున్నా నియంత్రణ చర్యల్లేవు. ప్రభుత్వపరంగా సుంకాలు తగ్గిస్తూ, ధరల నియంత్రణ చేపడితే మేలు.
బడ్జెట్‌లో ఏమిచ్చారు
* పొగాకు నియంత్రణ కార్యక్రమం కోసం నిధుల్ని రూ.24 కోట్ల నుంచి రూ.39 కోట్లకు పెంచారు.
* పొగాకు ఉత్పత్తులపై ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీని పెంచారు.
* అన్ని జిల్లాల ఆరోగ్య స్థితిగతుల్ని రూపొందించేందుకు ఈ ఏడాది సర్వే నిర్వహిస్తారు.
* కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ కేటాయింపుల్ని రూ.19,534 కోట్ల నుంచి రూ.22,300 కోట్లకు పెంచారు.
* జాతీయ గ్రామీణ ఆరోగ్య మిషన్‌కు రూ.13,910 కోట్లు ఇచ్చారు.
* వైద్య పరికరాలు, ఉపకరణాల డ్యూటీ విధానాన్ని సరళీకరించారు. ప్రత్యేక అదనపు డ్యూటీని ఎత్తివేస్తూ, ఏకీకృత కనీస డ్యూటీని 5 శాతంగా నిర్ణయించారు.
* రిహాబిలిటేషన్‌ ఎయిడ్స్‌, అసిస్టివ్‌ డివైజెస్‌కు మినహాయింపులు కొనసాగింపు.
* ఆర్థోపెడిక్‌ శస్త్రచికిత్సలపై వాడే కొన్ని ప్రత్యేక ఇంప్లాంట్లకు దిగుమతి సుంకం నుంచి మినహాయింపు.
* ఎయిమ్స్‌ బడ్జెట్‌కు అదనంగా రూ.2 కోట్లు ఇచ్చారు.
రాష్ట్రానికి దక్కిందేమిటి..?
* జాతీయ గ్రామీణ ఆరోగ్య మిషన్‌ కింద రాష్ట్రానికి గత ఏడాది రూ.860 కోట్లు ఇస్తామని చెప్పి రూ.604.41 కోట్లే విడుదల చేశారు. ఈసారి రాష్ట్రం రూ.1140 కోట్లు అడిగింది. రూ.1075 కోట్లు ఇచ్చినట్లు సమాచారం.
