బడుగుకు గొడుగేదీ? దేశంలో షెడ్యూల్డు కులాలు (ఎస్సీ), షెడ్యూల్డు తరగతులు (ఎస్టీ) సమాజంలో అందరికన్నా ఎంతో వెనకబడి ఉన్నాయి. మానవాభివృద్ధి సూచికలు, నివేదికలన్నీ కూడా ఇదే విషయాన్ని ఘోషిస్తున్నాయి. స్వతంత్య్రానంతరం ప్రభుత్వాలన్నీ కూడా వీరి అభ్యున్నతి కోసం ఎన్నో పథకాలు, ప్రణాళికలు చేపడుతూనే ఉన్నాయిగానీ అవేవీ లక్ష్యాలు చేరుకున్న దాఖలాల్లేవు. ఉన్న పథకాలను చిత్తశుద్ధితో అమలు చేసినా చాలు, తమ జీవితాల్లో అనూహ్య మార్పులొస్తాయంటన్నారు ఎస్సీ, ఎస్టీలు.
| * రైతు కూలీలుగా, సాగుభూమి లేని పేదలుగా జీవిస్తున్న తమకు భూసంస్కరణల ద్వారా వనరుల పంపిణీలో సామాజిక న్యాయం జరగాలని కోరుతున్నారు. ముఖ్యంగా దళితులకు చెందిన భూములను సాగుకు అనుకూలంగా తీర్చిదిద్దేందుకు బోర్లు, కరెంటు వంటివన్నీ సమకూర్చేందుకు జాతీయ స్థాయిలో ఒక 'సమీకృత భూమి అభివృద్ధి పథకం' ఉండాలి. * చేతులతో మలాన్ని ఎత్తి పనిచేస్తున్న సఫాయీ వృత్తిని నిషేధిస్తూ వారికి వృత్తి శిక్షణ, రుణాల కల్పన ద్వారా పునరావాసం చూపటం, పొడి మరుగుదొడ్ల నిర్మాణాన్ని ఉద్ధృతంగా చేపట్టటం, సఫాయీ వృత్తిలో ఉన్నవారి పిల్లల చదువులకు ఉపకారవేతనాలు పెంచటం వంటి పథకాలను చిత్తశుద్ధితో అమలు చెయ్యాలని కోరుతున్నారు. సఫాయీ, దేవదాశీల వంటివారి పునరావాసం కోసం రూ.2 లక్షలతో పునరావాస ప్యాకేజీ ఇవ్వాలి. * విద్యా, ఉపాధి అవకాశాల్లో జనరల్‌ కేటగిరీతో సమానంగా పోటీ పడేందుకు ఎస్సీ, ఎస్టీలకు శిక్షణావకాశాలు పెంచాలి. * దళితులకు రుణాల మంజూరు విషయంలో- హామీలు, పూచీల్లాంటి చిక్కుల్లేకుండా సాఫీగా జరిగేలా చూడాలని ఎప్పటి నుంచో కోరుతున్నారు. ఉపాధి కల్పనలో ఎస్సీ, ఎస్టీలకు తోడ్పడేందుకు నాబార్డు తరహాలో ఒక బ్యాంకును నెలకొల్పాలన్న డిమాండూ ఉంది. * ఎస్టీలు తీవ్రమైన పేదరికంలో కూరుకుని ఉన్న నేపథ్యంలో పేదరిక నిర్మూలన కోసం ప్రత్యామ్నాయ ఉపాధి మార్గాలను కల్పించాలి. |
| * వినికిడి సమస్యతో బాధపడేవారికి లబ్ధి చేకూర్చేందుకు భారత సంకేత భాషా పరిశోధన, శిక్షణా కేంద్రాలు నెలకొల్పేందుకు ఈ కేటాయింపులు తోడ్పడతాయి. |
| |
